Kiyohime - Η γυναίκα που μεταμορφώθηκε σε φίδι

2022-05-29
Chikanobu Toyohara, The Boatman, 1898/wikimedia
Chikanobu Toyohara, The Boatman, 1898/wikimedia

Συνεχίζοντας την παρουσίαση για τα πλάσματα που έχω συμπεριλάβει στο βιβλίο μου Μασάκι, σειρά έχει η Kiyohime. Πριν μάθουμε την ιστορία της, θα ήθελα να διευκρινίσω λίγο το όνομά της. Το δεύτερο συνθετικό του ονόματός της, hime, μπορεί να μεταφραστεί ως πριγκίπισσα και ως λαίδη. Λόγω του ότι ήταν ευγενικής καταγωγής, όπως θα δούμε παρακάτω, και επειδή ήταν σύνηθες εκείνη την εποχή να αποκαλούν με αυτό τον τίτλο τις γυναίκες αντίστοιχης καταγωγής, συμμερίζομαι την άποψη ότι η μετάφραση του ονόματός της είναι Λαίδη Κίγιο και όχι πριγκίπισσα Κίγιο.

Ένας γοητευτικός ιερέας και μια νεαρή γυναίκα

Η ιστορία μας ξεκινάει το καλοκαίρι του 928 μ.Χ. όταν στην εξουσία ΄΄ήταν ο Αυτοκράτορας Ντάιγκο. Ο Άντσιν, ένας νεαρός ιερέας, κάθε χρόνο πήγαινε για προσκύνημα από την περιοχή Μούτσου στο γνωστό ακόμα και σήμερα για τα  πνευματικά του μονοπάτια, Κουμάνο. Στα ταξίδια του συνήθως ξεκουραζόταν στο αρχοντικό ενός τοπικού άρχοντα, το οποίο ήταν δίπλα στην όχθη του ποταμού Χιντάκα.

Ο εν λόγω άρχοντας είχε μια νεαρή κόρη, την Κίγιο. Με τα χρόνια η Κίγιο ερωτεύτηκε τον όμορφο ιερέα και πίστευε ότι τα αισθήματα της ήταν αμοιβαία. Η Κίγιο ήταν ένα ζωηρό κορίτσι και συνέχεια προκαλούσε μπελάδες, τόσο στον εαυτό της όσο και στο προσωπικό του αρχοντικού. Οπότε ο Άντσιν προσπάθησε να την συνετίσει. Εκείνη φυσικά δεν τον άκουσε. Τότε, εκείνος της είπε αστειευόμενος πως αν έφτιαχνε την συμπεριφορά της, θα την παντρευόταν και θα γυρνούσαν μαζί στον τόπο καταγωγής του, το Μούτσου.

Αν και για τον Άντσιν ήταν απλά ένα αστείο, η Κίγιο πήρε πολύ σοβαρά αυτήν την υπόσχεση. Το ζωηρό κορίτσι εξαφανίστηκε και στην θέση του υπήρχε πλέον μια πολύ υπάκουη νεαρή Λαίδη, η οποία περίμενε αγωνιωδώς την επιστροφή του κάθε χρόνο στο αρχοντικό. Και την χρονιά που το νεαρό κορίτσι ήταν πλέον σε ηλικία γάμου, υπενθύμισε στον Άντσιν την υπόσχεση που της είχε δώσει.

Murakami Kagaku: Kiyohime in the Hidaka river, 1919/wikimedia
Murakami Kagaku: Kiyohime in the Hidaka river, 1919/wikimedia

Ο Άντσιν αισθάνθηκε πολύ άσχημα συνειδητοποιώντας ότι η Κίγιο είχε πάρει στα σοβαρά το αστείο του. Αντί όμως να δικαιολογήσει τον εαυτό του ή να της πει την αλήθεια, συνέχισε το ψέμα του. Της είπε ότι όντως θα την παντρευτεί μόλις επέστρεφε από το προσκύνημά του στο Κουμάνο.

Στην επιστροφή του όμως, αποφάσισε να μην περάσει από το αρχοντικό, αλλά να κάνει μεγαλύτερη διαδρομή αποφεύγοντας την Κίγιο, ενώ εκείνη τον περίμενε υπομονετικά.

Η Κίγιο καταδιώκει τον Άντσιν

Όταν η Κίγιο κατάλαβε ότι ο Άντσιν απέφευγε να σταματήσει στο σπίτι της, συνειδητοποίησε ότι ο ιερέας της είχε πει ψέματα. Πλημμυρισμένη από θλίψη και οργή έφυγε τρέχοντας ξυπόλητη από το αρχοντικό προς αναζήτησή του. Κατάφερε και τον πρόλαβε, ενώ εκείνος ήταν στο δρόμο προς τον ναό Ντότζο-Τζι.

Ο Άντσιν μόλις την είδε να πλησιάζει, ζήτησε από ένα βαρκάρη να τον περάσει απέναντι από τα φουσκωμένα νερά του ποταμού Χιντάκα. Απαίτησε παράλληλα από τον βαρκάρη να μην περάσει και την Κίγιο απέναντι.

Ο ιερέας ένιωσε ανακουφισμένος όταν έφθασε στην απέναντι όχθη, πιστεύοντας ότι είχε σωθεί από την καταδίωξη της νεαρής κοπέλας.

Kiyohime transforms into a serpent by Yoshitoshi Tsukioka/wikimedia
Kiyohime transforms into a serpent by Yoshitoshi Tsukioka/wikimedia

Η μεταμόρφωση της Κίγιo

Η Κίγιο όμως, γεμάτη πόνο και οργή από τα ψέματα του ιερέα, έπεσε μέσα στα ταραχώδη νερά του ποταμού. Καθώς προσπαθούσε να κολυμπήσει μέχρι απέναντι, τα νερά παρέσερναν βίαια το κορμί της. Μέσα σε αυτή την μάχη που έδινε το σώμα της μεταμορφώθηκε σε γιγάντιο φίδι.

Πλέον μπορούσε εύκολα να περάσει το ποτάμι, συνεχίζοντας να καταδιώκει τον Άντσιν ως τον ναό Ντότζο-Τζι.

Section of the scroll Dōjōji Engi Emaki illustrating the part where the woman transforms into a serpent chasing after the monk/wikimedia
Section of the scroll Dōjōji Engi Emaki illustrating the part where the woman transforms into a serpent chasing after the monk/wikimedia

Η καμπάνα του Ντότζο-Τζι

Οι ιερείς του ναού, βλέποντας ένα μεγάλο φίδι να καταδιώκει τον Άντσιν, τον έκρυψαν κάτω από μια μπρούτζινη βουδιστική καμπάνα (μπόνσο). Αλλά ούτε το παχύ μέταλλο της καμπάνας κατάφερε να σταματήσει την Κίγιο. Τύλιξε το φιδίσιο σώμα της γύρω από την καμπάνα και άρχισε να ξερνάει φωτιά από το στόμα της. Η οργή της μετατράπηκε σε πυρακτωμένη θερμότητα με τόση ένταση, που άρχισε να λιώνει την καμπάνα. Δυστυχώς, ο Άντσιν δεν μπόρεσε να αντέξει την υπερβολική ζέστη και πέθανε μέσα στις φλόγες.

Αν και η Κίγιο είχε πάρει την εκδίκησή της, ένιωθε την καρδιά της άδεια, μιας και είχε σκοτώσει τον αγαπημένο της Άντσιν. Έπεσε μέσα στο ποτάμι και έπνιξε τον εαυτό της, ακολουθώντας με αυτό τον τρόπο τον αγαπημένο της και στον θάνατο.

Section of the scroll Dōjōji Engi Emaki illustrating the story where the serpent burns the bell killing the monk/wikimedia
Section of the scroll Dōjōji Engi Emaki illustrating the story where the serpent burns the bell killing the monk/wikimedia

Αρκετό καιρό μετά τον θάνατό τους, ένας ιερέας από τον ναό Ντότζο-Τζι είδε στον ύπνο του ένα μεγάλο φίδι. Το φίδι του συστήθηκε ως Άντσιν. Το φίδι ζήτησε από τον ιερέα να ελευθερώσει εκείνον και την Κίγιο από τα δεινά τους. Όταν ο ιερέας ξύπνησε, έκανε μία τελετή για τα δύο φίδια, λυτρώνοντάς τα από τα βάσανά τους, ενώ παράλληλα βοήθησε τις ψυχές τους να προχωρήσουν.

Σημειώσεις

Σας παραθέτω και κάποιες διαφοροποιήσεις σε άλλες εκδοχές των ιστοριών για την Κίγιο.

  • Ο Άντσιν ήταν αυτός που είχε ερωτευτεί την Κίγιο. Κατάφερε όμως να καταπιέσει το πάθος του και σταμάτησε να έχει συναναστροφές μαζί της.
  • Η Κίγιο δεν ήταν κόρη του άρχοντα, αλλά σύζυγός του.
  • Δεν υπήρχε βαρκάρης. Ο Άντσιν προσευχήθηκε σε μία θεότητα, με την βοήθεια της οποίας κατάφερε να ακινητοποιήσει την Κίγιο. Η οργή της Κίγιο όμως ήταν τόσο μεγάλη, που μεταμορφώθηκε σε τεράστιο φίδι σπάζοντας τα θεϊκά δεσμά.
  • Η μητέρα της Κίγιο ήταν στην πραγματικότητα πνεύμα ενός λευκού φιδιού. Όταν ο Άντσιν παρατήρησε την φιδίσια σιλουέτα της Κίγιο έφυγε τρέχοντας από το αρχοντικό, ωθώντας εκείνη να τον καταδιώξει.